Bilim insanları, Amazon yağmur ormanlarının kaybı veya Grönland buz tabakasının çökmesi gibi iklim "devrilme noktalarının" bir insan ömrü içinde gelebileceğini açıkladı.
Dünya'nın ekosistemi ile ilgili araştırma yapan bilim insanları, 15 yıl gibi bir zaman içerisinde ''kıyamet döngüleri''nin başlayabileceği uyarısında bulundu.
Araştırmaya göre, Kuzey Kutbu permafrostunun erimesi, Grönland buz tabakasının çökmesi ve Amazon yağmur ormanlarının savanaya ani dönüşümü gibi dünyanın potansiyel olarak felaket devrilme noktalarının beşte birinden fazlası 2038 yılına kadar gerçekleşebileceği bildirildi.
Ekosistenmde geri dönüşü olmayan bir devrilmenin yaşandığını ifade eden araştırmacılar, ''Örneğin, Grönland buz tabakası çökerse, adanın kuzey kesimindeki kar yağışını da azaltacak ve tabakanın büyük kısımlarını geri alınamaz hale getirecektir'' dedi.
İngiltere Bangor Üniversitesi sürdürülebilirlik profesörü Simon Willcock, dünya çapındaki ekosistemlerin beşte birinden fazlasının çökme tehlikesi altında olduğunu belirterek, bununla birlikte, devam eden stresler ve aşırı olayların, kontrol dışında olabilecek değişiklikleri hızlandırmak için etkileşime girdiğini ve bir devrilme noktasına ulaştığında, artık çok geç olabileceğini kaydetti.
Amazon ayrıca artan sıcaklıklar, toprak bozulması, su kirliliği ve su stresi ile karşı karşıya olduğunu kaydeden bilim insanları, Amazon yağmur ormanlarının 2100 yılına kadar bir savana dönüştürecek devrilme noktasına ulaşabileceğini belirttiler.
Bilim insanları, etkileşimlerin aslında bir sistemin ölümünü hızlandırıp hızlandıramayacağını araştırarak, iki göl ve iki orman ekosisteminin bilgisayar modellerini oluşturdular ve değişkenleri ayarlarken bunları 70.000'den fazla kez çalıştırdı.
Sistemleri birden fazla modda test eden bilim insanları, birlikte hareket eden çoklu çöküş nedenlerinin, bazı sistemlerin ani dönüşümünü günümüze, yüzde 80'e kadar yaklaştırdığını kaydettiler.
(livescience.com)
