İnsanlar bunu 10 bin yıl önce içmeye başlamış

Ayşegül Yaşar / Özel Haber Kökeni Sanskritçe olan şifa kaynağını, insanlar 10 bin yıl önce içmeye başlamış ve halen de tüketiyor. Çorbanın serveni 10 bin yıl öncesine kadar uzanıyor. İnsan beslenmesinde çok önemli bir yere sahip olan çorbanın kelime olarak kökeni dünyanın en eski dilleri arasında yer alan Sanskritçe'den İngilizceye geçmiş ve soup olarak okunuyor. Soup, iyi beslenme anlamını taşıyor. ÇORBANIN İLK BAŞLANGICI Yapılan çeşitli arkeolojik kazılar ve araştırmalara göre, ilk çorbanın yaklaşık 10 bin yıl önce hazırlandığını gösteren kayıtlar bulunuyor. Çorbanın serüveni, arpa ekmeğinin suya batırılıp üzerine tuz eklenmesiyle başlamış. İlk çorba olarak kabul edilen bu karışım günümüze kadar değişiklikler göstererek çeşitlendirilmiş. Çeşitlendirilerek geliştirilen çorba karanlık çağlardan itibaren Avrupa'nın beslenme sistemine girdi. Çorba Avrupa'nın karanlık dönemlerinde alta ekmek, üstüne su veya et suyu dökülerek hazırlanıp tüketilmeye başlanmış. Bu çorba çeşidi bugün Fransızlar'ın ünlü soğan çorbası olarak hala yerini korumaktadır. Çorbanın malzeme sayısının arttırılmasıyla çeşitlendirilmiş hali ise 1650'li yıllarda başlıyor. Pierre François la Varenne, 1651 yılında yazdığı ''Le cuisinier français'' (Fransız pişirici) adlı kitapta bu konuda adeta devrim yaratıyor. Varenne'den önce, suyun ve et suyun içinde yüzen ekmek dilimleri yani soplar önemliyken, suyun kendisini öne çıkarmıştır. Reay Tannahill de, ''Tarihte Yemek'' adlı kitabında, orta çağda çorbanın içinde sunulan sop adedinin ev sahibinin bonkörlüğü veya cimriliği konusunda belirleyici bir özellik olduğunu anlatır. İSLAMİYET ÖNCESİ VE TÜRKLERDE ÇORBA TÜKETİMİ Orta Asya’da Türkler, İslamiyet öncesi tahıl ürünlerinden umaç (oğmaç, omaç) adı verdikleri bir tür çorba yaparlardı. Bu çorbanın hammaddesi, genellikle yuvarlak kesilen erişteden oluşuyordu. Ancak bazen bunun içine et de konuluyordu. Orta Asya’dan günümüze kadar gelen ve kış aylarının adeta vazgeçilmezi olan çorbalardan biri tarhanadır. Önemli bir besin olarak tüketilen tarhana birkaç şekilde hazırlanır. HAZIR ÇORBANIN TARİHİ Hazır çorbanın tarihi 17. ve 18. yüzyıllara kadar uzanıyor. Cep çorbası adı verilen çorba, özellikle uzun yolculuklarda tüketiliyormuş. Et atıklarından konsantre olarak sert yapıştırıcı kıvamında yapılan cep çorbası, yıllarca bozulmadan saklanabiliyormuş. Cep çorbası, parça parça koparılıp, sıcak suyun içinde eritildikten sonra tüketiliyormuş. OSMANLININ İLK ÇORBASI Melceü’t-Tabbâhîn, Osmanlı'da basılı ilk yemek kitabı olarak geçer. Melceü’t-Tabbâhîn'de çeşitli çorba tarifleri yer alıyor. Bunlar: Nohut, Balık, Buğdaylı Balık, Tarhana, Terbiyeli Ciğer ve Ekşili Çorbaları. ÇORBA ÇEŞİTLERİ Acı çorba Arabaşı çorbası Arpacık çorbası Ayranlı yarma çorbası Baklalı yarma çorba Buğday çorbası Bulamaç çorbası Bulgur çorbası Çatal çorba Dil-paça çorbası Düğ çorbası / düğürcük aşı Düğün çorbası Düğürcük çorbası Ecevit çorbası Ekmek çorbası Ekşili çorba Ezogelin çorbası Gebol çorbası Gemici çorbası Girar çorbası Golva çorbası Hamur çorbası Helle çorbası Hörre aşı çorbası İnce bulgur haşılı İrinti çorbası İşkembe çorbası Kabaklı çorba Kara aş çorbası / buğday çorbası Kara lahana / pancar çorbası Kavurmalı çorba Kavut çorbası Kelle paça çorbası Kesme çorba Kızılcık çorbası Lepe çorbası Lor çorbası Malak çorbası Mercimek / malhıta çorbası Mercimekli erişte çorbası Mercimek herlesi / toplu çorba Mısır çorbası Miyane / un çorbası / kavurma herlesi Onbeş çorbası Ölemez çorbası Pancar çorbası Pirinç çorbası Puşruk çorbası Sakala çarpan Soğanlı çorba Sulu pilav Süt çorbası Sütlü / pirinç çorbası Sütlü bulamaç Sütlü gendime çorbası Sütlü göce çorbası Sütlü yarma çorbası Şehriye çorbası Tandır çorbası Tarhana Toğa çorbası Turşu / fasulye çorbası Ufalamaç çorbası Uğmaç / ovmaç çorbası Ürün çorbası Yağlaş Yayla çorbası Yeşil mercimek çorbası Yoğurt / yoğurtlu çorba Yoğurtlu mantı çorbası Yoğurtlu taze fasulye çorbası DÜĞÜRCÜK ÇORBASI TARİFİ Bulgurun incesine verilen isim olan düğürcükten yapılan çorbaya sabah çorbası adı da verilir. Bu çorba soğan ve domates salçası tereyağında kavrulduktan sonra ilave edilen sıcak suya bulgur katılarak yapılır.

İnsanlar bunu 10 bin yıl önce içmeye başlamış

Kökeni Sanskritçe olan şifa kaynağını, insanlar 10 bin yıl önce içmeye başlamış ve halen de tüketiyor.

Milyonlarca öğrenciye kritik uyarılar

Amedspor’un dinamosuydu şimdi Amedspor’a karşı oynayacak

Diyarbakır'ın turizm potansiyeli açığa çıkacak

Diyarbakır Bağlar'da adı var ama kendisi yok

Amedspor’da çok merak edilen sorunun yanıtı netleşiyor

Türkiye’de düştü Diyarbakır’da yüzde 25 yükseldi

Diyarbakır’da 2761 gün sonra aynı noktada duygusal karşılama

Amedspor’da perdeyi açtılar ama şampiyonluğu göremediler

Diyarbakır en düşük oranı gördü

Sözleşmesi bitti, ama Amedspor’da kalmak istiyor