Diyarbakır merkezli Mezopotamya Vakfı, İsveçli Fabel Kommunikation ve Sur Belediyesi iş birliğiyle yürütülen “AI for Language Legacy” projesi, Kürtçenin Kurmancî lehçesi için yapay zekâ tabanlı metinden sese (text-to-speech, TTS) dönüşüm sistemleri geliştirmeyi amaçlıyor.
Proje, Kürtçenin dijital ortamlarda daha fazla görünürlük kazanması ve gelecek kuşaklara aktarılması için teknolojik altyapılar kurarken, aynı zamanda kültürel mirasın korunmasına da katkı sunuyor.
2024 yılında başlayan proje kapsamında, Stockholm Kürt Kütüphanesi’nde geliştirilen ilk prototipler başarıyla test edildi. Mart 2025’te Diyarbakır’da ZarokTV destekleriyle yapılan saha ve stüdyo testleri için Sur Belediyesi ile güçlü bir iş birliği kuruldu.
Sur Belediyesi Eş Başkanı Fatma Gulan Önkol ‘un yer aldığı Proje ekibi, dil uzmanlarıyla toplantılar gerçekleştirerek, ses verisi tabanı oluşturma ve dijitalleştirilmiş Kürt edebiyatını yaygınlaştırma yönünde önemli adımlar attı. Aynı zamanda, yapay zekâ destekli okuma araçlarının yayıncılıkta ve medyada nasıl kullanılabileceğine dair fikir alışverişleri yapıldı.