Sabahları aynı kahvaltıyı yapıyor, öğlen benzer menüler seçiyor ve akşam karnını doyuruyorsun. Ama her gün aynı şeyleri yemene rağmen bir gün kendini enerjik, ertesi gün tükenmiş hissediyorsun.
Neden mi?
Cevap yalnızca ne yediğinde değil, ne zaman yediğinde gizli. Çünkü bedenin, sandığından çok daha ritmik çalışıyor. Ve bu ritmin adı: Sirkadiyen beslenme.
VÜCUDUN DA ZAMANLAR BESLENİR: SİRKADİYEN RİTİM NEDİR?
Tüm hücrelerin içinde bir saat çalışıyor. Beynindeki “suprachiasmatic nucleus” adlı merkez saatin ötesinde, karaciğerinden bağırsaklarına kadar her organın kendine ait bir iç ritmi var.
Bu biyolojik saate “sirkadiyen ritim” deniyor. Ve bu ritim, yalnızca uyku düzenini değil, metabolizma hızını, hormon salınımını ve yediğin besinleri nasıl işlediğini doğrudan etkiliyor.
2022’de Cell Metabolism dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre, sabah saatlerinde karbonhidrat tüketimi insülin hassasiyetini artırırken, aynı karbonhidratı akşam yemek kan şekeri dengesini bozuyor.
AKŞAM YEMEĞİ NEDEN BU KADAR ÖNEMLİ ?
2023’te Harvard Üniversitesi’nden bilim insanları, geç saatlerde yemek yemenin bazal metabolizma hızını yavaşlattığını, leptin seviyelerini düşürdüğünü ve yağ depolanmasını artırdığını gösterdi.
Bu sadece kilo almakla ilgili değil; uyku kalitesi, sabah enerjisi, gün içindeki odaklanma gibi pek çok dengeyi etkileyen bir domino taşı.
“Kalori saymaktan önce, saati dinlemeyi öğren.”
Bu, klasik diyet yaklaşımlarından farklı bir öneri. Çünkü mesele yalnızca ne kadar yediğin değil, ne zaman yediğin.
HANGİ BESİN HANGİ SAATTE DAHA YARARLI ?
2024’te yayımlanan yeni bir meta-analiz, sabah saatlerinde protein tüketiminin kas protein sentezini artırdığını, akşam lif tüketiminin ise kan şekeri regülasyonunu desteklediğini ortaya koydu.
· Sabah: Yüksek proteinli kahvaltı → Tokluk hissi, kas dokusu korunumu
· Akşam: Lif içeriği yüksek, düşük glisemik yükte bir öğün → Dengeli kan şekeri, daha kaliteli uyku
NE YAPMALI ? SİRKADİYEN BESLENMEYE BAŞLAMAK İÇİN 4 ADIM
- Ana öğünleri gün ışığında planla. Kahvaltıyı geciktirme.
- Proteini sabaha, sebze-lifi akşama bırak.
- Yemekten sonra en az 3 saat beklemeden uyuma.
- Sabah doğal ışık al, akşam mavi ışıktan kaç.
Bu değişiklikler sadece kilo kontrolü değil; insülin duyarlılığı, sindirim düzeni ve genel enerji seviyesi üzerinde de etkili olacaktır. Bilinçli seçimler, sağlıklı bir sen!
Web sitesi: https://dytoykukacar.com/online-randevu
Mail: [email protected]
