Türkiye'nin ilk kadın gazetesi ve kadın gazetecisi kim biliyormusunuz?

Türkiye'nin ilk kadın gazetecisi olarak kabul edilen Fatma Aliye Hanım'ın hayatı, sadece bir gazeteci değil, aynı zamanda bir roman yazarı olarak da öne çıkıyor. 

Türkiye'nin İlk Kadın Gazetecisi Fatma Aliye Hanım

Tarihçi Ahmet Cevdet Paşa'nın kızı olarak 1862 yılında İstanbul'da doğan Fatma Aliye, çeşitli gazetelerde 20 yıl boyunca yazarlık yaptıktan sonra romancılığa yöneldi.

İlk yıllarda toplumun baskılarından çekindiği için yazılarında ''Mütercimei Meram'' , ''Bir Kadın'', ''Bir Hanım'', ''Âliy'' takma isimlerini kullandı.  Fatma Aliye, ''Şükufezar'' gazetesinden Hatice Semiha ve Rabia Kamile hanımların çıkardıkları ''Parça Bohça'' gazetesine kadar birçok önemli yayında yazılar kaleme aldı. 1895 yılında yayımlanan ve tüm yazarları kadın olan özgün bir gazete çıkaran Fatma Aliye, Nigar Hanım, Besatekar Leyla Hanım, Fahrünissa Hanım, Makbule Leman, Emine Semiye, Hamiyet Zehra gibi dönemin ünlü kadınlarıyla birlikte çalıştı.

Türkiye'nin İlk Kadın Gazetesi Muhadderat

İLK KADIN GAZETESİ EK OLARAK ÇIKTI

Muhaderat

Gazetelerde kadın haklarıyla ilgili ilk yazılar tanzimat devrinde yer aldı. 1868 yılında yayımlanan Ali Raşit Beyin ''Terraki'' gazetesinde zaman zaman kadın hakları ile ilgili yazılar çıkıyorken, bu gazete; ''Muhadderat'' (İslam kadınları''adıyla bir ek yayımlamaya başladı. İlk kadın gazetesi de sayılan bu ekin tüm yazıları kadın haklarıyla ilgiliydi. 

Buradaki yazılarda Rabia imzasıyla yazılan yazıların kime ait olduğu bilinmiyor. Terakki'nin bir yıl sonra hükümet tarafından kapatılmasıyla ''Muhadderat'' da kapanmış oldu.

Diyarbakır’da firari zanlılar tutuklandı Diyarbakır’da firari zanlılar tutuklandı

DİĞER KADIN GAZETELERİ

Bu gazeteden sonra çeşitli tarihlerde kadın haklarına ilişkin yazıların yer aldığı Vakit, Şükufezar, İnsaniyet, Parça Bohçası ve Aile gibi gazeteler çıktı

Fatma Aliye Hanım, kadın haklarına dair ilk yazıların tanzimat devrinde yer aldığına dikkatİ çeker. Fatma Aliye Hanım'ın imzasını taşıyan birçok eser de bu dönemde okuyucularla buluştu.

İLK ROMAN

Fatma Aliye Hanım'ın 1891 yılında yayımlanan "Muhadarat" adlı romanı, Türk edebiyatında bir dönüm noktası oluşturur. Bu eser, yazıldığı tarihte Türk edebiyatındaki ilk kadın romanı olarak öne çıktı ve Fatma Aliye'yi edebiyat dünyasında unutulmaz kıldı. 

Eseri, kadınların iç dünyasını, toplumdaki rollerini ve yaşadıkları zorlukları etkileyici bir şekilde anlatarak büyük bir takdir topladı.

Fatma Aliye Hanım'ın hayatı, cesareti, kalemi ve kadın haklarına olan katkılarıyla dolu bir öykü. Türkiye'nin ilk kadın gazetecisi ve önemli bir romancı olarak, Fatma Aliye Hanım, hem geçmişteki mücadelesi hem de yazdığı eserleriyle bugün hala ilham kaynağı olmaya devam ediyor.

Onun hikayesi, sadece bir dönemin değil, kadınların tarihindeki unutulmaz bir iz bırakıyor.

KAYNAK: Mehmet Mercan / Andolu'da Gazetecilik ve Diyarbakır Basını

Editör: EYYUP KAÇAR