Türkiye'de belediye başkanları ilk kez 1963 yılınde halk tarafından verilen oylarla doğrudan seçildi.
Her 5 yılda bir yapılan yerel seçimler için geri sayım başladı. 2024 yılında yapılacak olan yerel seçimlerde, yeni il belediye başkanı, ilçe belediye başkanı, köy ve mahalle muhtarları vatandaşların oyuyla belirlenecek.
Belediye başkanlığı seçimleri Türkiye'de ilk kez 1930'da yapıldı. Ancak 1930'da yapılan seçimler, iki dereceli olarak yapılıyordu. Yani halkın seçtiği temsilciler, belediye başkanını belirliyordu.
ÜÇ SEÇİM İKİ DERECELİ YAPILDI
Türkiye Cumhuriyeti 1923 yuılında kurulduktan sonra ilk seçimler 1930 yılında yapıldı.
Belediyeler Yasası'nın 4 Nisan 1930 tarihinde yürürlüğe girmesinin ardından 1942 yılına kadar toplam 3 seçim yapıldı. Ancak, bu seçimler iki dereceli olarak gerçekleştirildi. Yani halkın direkt oylarıyla başkanları seçilmedi.
İki dereceli olarak yapılan bu seçimler, Türkiye Cumhuriyeti'nde ilk çok partili yerel seçimi olarak kayda geçti.
BDereceli sçimlerde, belediye başkanı, seçilen meclis üyelerinin kendi aralarından birini belirlemesi yoluyla seçilmekteydi.
HALK OYUYLA İLK BAŞKANLAR 61 YIL ÖNCE SEÇİLDİ
İkinci Dünya Savaşından sonra Türkiye 1946 yılında çok partili siyasal hayata geçti. Türkiye'de 1946 ve 1950 ve 1955 yıllarında yapılan yerel seçimlerden sonra 1960 yılında askeri darbe yapıldı.
Yapılan askeri darbeyle ara verilen seçimlerin mevzuatı 1961 Anayasası'nın kabulüyle birlikte değiştirildi. Bu değişiklikle ilk kezbaşkanlar derecesiz direkt seçildi.
Halkın direkt adayı seçtiği ve tek dereceli olarak tanımlanan yerel seçim 17 Kasım 1963 tarihinde yapıldı.
7 PARTİ KATILDI
Türkiye'de bugün yapılan seçimlere 35 parti katılacağı açıklandı. 1963 yılında yapılan ve doğrudan halk tarafından ilk kez başkanların belirlendiği seçimlere toplam 7 parti katılmıştı.
Seçimlerde; Adalet Partisi 505, Cumhuriyet Halk Partisi 335, Bağımsızlar 113,
Yeni Türkiye Partisi 58, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 9 ve Millet Partisi 8,belediye başkanlığını alırken, Türkiye İşçi Partisi hiç bir başkanlık kazanamamıştı.
SEKTEYE UĞRAYAN SEÇİMLER
Daha sonra 1968, 1973 ve 1977 yıllarında yapılan seçimler de, bu kez 1980 askeri darbesiyle sekteye uğradı.
Demokrasinin kesintiye uğramasıyla ara verilen seçimler, 1984, 1989, 1994, 1999, 2004, 2009, 2014 ve 2019 yıllarında yeniden düzenli olarak günümüze kadar yapılmaya devam etti.
