Uluslararası kalkınma kuruluşu Oxfam’ın yayınladığı yeni rapor, giderek büyüyen servet-sefalet kutuplaşmasının dehşet verici örneklerinin bir kısmını sunuyor.
Oxfam ve bir dizi kurum, kapitalizmin toplumsal eşitsizlikleri baş döndürücü düzeylere vardırmış olduğuna dikkat çekiyor ve bunun toplumsal patlamaları da kapsayan olası sonuçlarına işaret ediyor. Oxfam’ın son yayınlanan raporu da bu sorunlara dikkat çekiyor.
SOSYAL FELAKET!
Oxfam, 15 Ocak Pazartesi günü Davos’ta başlayan Dünya Ekonomik Forumu öncesinde yaptığı araştırmayı bir rapor olarak yayınladı. “Dünyada eşitsizlik patlaması yaşandığını” bildiren rapor salgının, savaşın ve enflasyonun ortasında, dünyadaki en zengin insanlar ve çokuluslu şirketlerin servetlerine servet kattıklarını ortaya koyuyor. Rapor, “bu sosyal felaketin ortasında” en zenginlerin baş döndürücü düzeyde zenginleşmeye devam ettiklerini belirtiyor.
EŞİTSİZLİK BÜYÜYOR
Veriler, insanlık tarihinde hiçbir zaman gelir ve servetteki eşitsizliğin bu düzeye ulaşmadığını gösteriyor. Örneğin dünyanın en zengin beş kişisi, 2020’den bu yana servetlerini iki kattan fazla artırarak 405 milyar dolardan 869 milyara çıkardı. Tüm milyarderler 2020’ye göre 3,3 trilyon dolar (yüzde 34) daha zengin oldu. Zenginlikleri, enflasyon oranından üç kat daha hızlı arttı. İnsanlığın en yoksul yüzde 60’ını oluşturan yaklaşık beş milyar (4,77) insan, 2020’den bu yana 20 milyar dolar servet kaybetti. Dünyanın en zengin beş kişisi, saatte ortalama 14 milyon dolar kazanarak servetlerini iki katından fazla artırdı. Bunlar arasında Bernard Arnault (LVMH), Jeff Bezos (Amazon) ve Elon Musk (Tesla, X, SpaceX) gibi isimler yer alıyor.
‘DÜNYANIN EN ZENGİN YÜZDE 1’İ TÜM FİNANSAL VARLIKLARIN YÜZDE 43’ÜNE SAHİP’
Dünyada olduğu gibi Almanya’da da en zengin beş kişinin toplam varlıkları, enflasyona göre ayarlandığında 2020’den bu yana neredeyse dörtte üç oranında (yüzde 73,85) büyüyerek 89 milyar ABD dolarından 155 milyara çıktı. 2023’te şirketler inanılmaz kârlar elde etti. Dünyanın en büyük şirketlerinden 148’i, Haziran 2023’e kadar geçen on iki ayda toplam 1,8 trilyon dolar kâr sağladı. Hisse senedi mülkiyeti de öncelikle dünyadaki en zengin kişilere yaradı. Dünyanın en zengin yüzde 1’i tüm finansal varlıkların yüzde 43’üne sahip. Almanya’da en zengin yüzde 1’lik kesim de tüm finansal varlıkların yüzde 41,1’ine sahip. Oxfam’a göre 791 milyon işçinin ücretleri ise enflasyona ayak uyduramadı. Bu işçilerden her biri iki yılda ortalama bir aylık maaşını kaybetti.
ZENGİN DAHA ZEGİN, YOKSUL DAHA YOKSUL
Kapitalist sistemin mevcut eşitsizliğini ortaya koyan rapora göre, korona salgınının başlangıcından bu yana dünya nüfusunun en zengin yüzdesi, küresel servet artışının yaklaşık üçte ikisine el koydu. Küresel kriz koşullarında bir avuç kişi astronomik karlar elde etmeye devam ederken, aynı krizin yoksulluk ve açlığı büyüttüğünü, kadınları, yaşlıları, farklı etnik kökenlileri ve engellileri daha sert vurduğunu” ortaya koyuyor. Kadınlar ve erkekler arasındaki gelir ve servet eşitsizliği uçurumu da giderek derinleşiyor.
KADINLARIN YÜZDE 42’Sİ ÇALIŞAMIYOR
Oxfam, cinsiyetler arasındaki eşitsizliğe ilişkin de dikkat çekici veriler sunuyor. Buna göre dünya çapında erkekler kadınlara göre yüzde 50 daha fazla servete sahip. Rapor, “küresel ekonomik sistem” bir adım daha ileri giderek, öncelikle zengin erkekler için çalışıyor” diyor. Rapora göre çalışma çağındaki kadınların yüzde 42’si bakım sorumluluğunu üstlendikleri için başka bir işte çalışamıyor. Erkeklerde ise bu oran yalnızca yüzde altıdır. Bu, kadınların ve kız çocuklarının her gün 12 milyar saat ücretsiz iş yaptığı anlamına geliyor. Bu, yılda en az on bir trilyon ABD doları değerinde bir değere tekabül ediyor.
SERVET SEFALET KUTUPLAŞMASI DAHA DA ARTTI
Raporda dünyadaki süper zenginlerin çoğunun erkek olduğu belirtiliyor. Buna göre dünyanın en zengin 22 erkeği, Afrika’daki 326 milyon kadının toplamından daha fazla servete sahip.
Oxfam Almanya CEO’su Serap Altınışık, rapordaki verilere dair şunları söylüyor: “Milyarderlerin serveti patlarken milyarlarca insan pandeminin, enflasyonun ve savaşın şok dalgalarına katlanmak zorunda kaldı.”
