İnsanların sözsüz iletişimde gözlerine ne kadar güvendiğini gösteren yeni bir araştırma, bakışların yalnızca bir yön belirtmekten çok daha fazlasını ifade ettiğini ortaya koydu.
Kanada’daki McGill Üniversitesi’nde yürütülen çalışmaya göre, insanlar birbirlerinin göz hareketlerinden niyet okuyabiliyor.
''Gözler ruha açılan penceredir'' sözü, bilimsel bir temele kavuşmuş olabilir.
Psikolog Jelena Ristic liderliğinde gerçekleştirilen deneylerde, insanların istemli ve istemsiz göz hareketlerini nasıl farklı şekilde algıladığı detaylı biçimde incelendi. Bulgular, gözle kurulan iletişimin yalnızca yön tayini değil, duyguların ve niyetin algılanması açısından da büyük önem taşıdığını gösteriyor.
BAKIŞLAR ARASINDA MİLİSANİYELİK FARK
Araştırma kapsamında, katılımcılardan bir ekran karşısında gözlerini belirli yönlere çevirmeleri istendi. Kimi zaman bu hareketler kendi seçimlerine dayandı, kimi zaman ise doğrudan bir komutla yönlendirildiler. Ardından, yaklaşık 80 kişilik başka bir grup, bu kişilerin videolarını izleyerek göz hareketlerinin yönünü tahmin etmeye çalıştı.
Sonuçlar dikkat çekiciydi: Katılımcılar, göz hareketinin kasıtlı olduğu durumları daha hızlı tahmin etti. Fark yalnızca milisaniyeler düzeyindeydi; ancak bu, beynin niyetle yapılan bakışları farklı biçimde işlediğini gösteriyordu.
BEYİN, NİYETİ ALGILAYIP TEPKİ GELİŞTİRİYOR
Araştırmanın devamında yapılan deneylerde, bu işlem hızındaki farkın izleyicilerin göz hareketlerini takip etme yeteneklerini etkileyip etkilemediği test edildi.
Ristic’e göre, insanlar kasıtlı bir bakışı fark ettiklerinde, tepki hızları değişmiyor; bu da gözlemlenen niyetin yalnızca izleme davranışını değil, daha sonraki sosyal etkileşimleri etkileyebileceğini düşündürüyor.
GÖZ HAREKETLERİNDEKİ MİKRO İPUÇLAR
Video kayıtlarının detaylı analizi, göz bölgesindeki küçük kas hareketlerinin niyet sinyalleri taşıyabileceğini ortaya koydu. Bir kişi bakışını bilinçli olarak değiştirmeye karar verdiğinde, bu karar göz çevresinde daha fazla mikro hareketle kendini belli ediyordu. Bu hareketler çıplak gözle fark edilmese bile, izleyici beyin tarafından algılanıyor olabilir.
“Bu mikro işaretler, niyetli bir bakışın hızlıca tanınmasını sağlıyor olabilir'' diyen Ristic, bu bağlamda, insanların birbirlerinin niyetlerini yalnızca gözlerine bakarak sezebildiğinin söyledi.
