Cemre'nin ne anlama geldiğini biliyor musunuz?

Nazmi Kahraman

Her yıl Şubat ayının sonlarına doğru düştüğü açıklanan ve doğanın ısınmaya başladığı cemre'nin ne anlama geldiğini biliyormusunuz?

Baharın müjdecisi olarak adlandırılan ve bir hava olayı olan ''cemre düştü'' demek aslında havada değişimin başladığı anlamına geliyor. Yani havaların ısınmaya başladığını gösterir, yoksa bir şeyin düştüğü yok. Havaların ısınmaya başlamasıyla söylenen ''cemrte düştü'' olayı da şubat ayının sonlarında doğru başlar.

HAVA, SU VE TOPRAĞIN ISINMASI

Cemre, ilk olarak Şubat ayında yaşanır. Şubat'ın 21'inde havaya, Şubat'ın 28'inde suya ve Mart'ın 7'sinde de toprağa düşerek bunları ısıttığına inanılır. 

Kor durumundaki ateş anlamına gelen Cemre, Arapça'dan Türkçe'ye geçen bir sözcüktür. Ayrıca, Mina Vadisi'nde bulunan Arafat dağından düşen taşlardan oluşan yığınlara da "Cemre" adı verilir. Cemre'nin düşmesi ile soğukların kırıldığı ve ilkbaharın yakın olduğu müjdelenir.

İstanbul’da 1 Mayıs Taksim ablukası: Hangi yollar trafiğe kapatıldı?

MİTOLOJİDE CEMRE

Türk ve Altay halk kültüründe ve mitolojisinde İmre (İmere veya Emire) adı verilen cinin neden olduğuna inanılır. 

İlkbaharda görünüp titrek ışıklar saçarak göğe yükselir. Sonra buzların üzerine düşerek onları eritir. Oradan da yere girer. Bundan sonra ısınmış topraktan buhar yükselir. Emire baharın gelişini temsil eder. 

Bulgarlarda Zemire olarak yer alır. Anadolu Türkçesindeki Arapçadan gelme Cemre sözcüğünün aslında bu adın benzetme yoluyla değişmiş hali olduğu söylenebilir. İlk cemre 20 Şubat'ta havaya ve yedişer gün arayla da toprağa ve suya düşer. Zemre ise Kumuk Türkçes'inde nem, buhar gibi anlamlara gelir. 

Tasavvuftaki kor ve ateş kavramlarının mecazi anlamları vardır. Temizlenmeyi ve yeniden doğuşu temsil eden ateş aşk kavramının yakıcılığıyla da yakından ilgilidir.

Türkiye ve Azerbaycan Türklerinin yaratılışla ilgili eski inançlarından kaynaklanan ve Nevruz Bayramından önce, yılın son çarşamba gününde yapılan "boz ayın dört çarşambası" uygulamasını ifade eden "Cemle" sözcüğü de "Cemre" ile aynı kelimedir.

Buradaki "Cemle" de köken olarak "İmir, İmere, Emire" sözcükleriyle bağlantılıdır. 
Kaynak. Vikipedi