Nazmi Kahraman
Teknolojinin bu kadar gelişmediği dönemlerde çeşme başı, hamam, bayram ve düğünlerde görülerek beğenilen kız istemeler artık sosyal medyaya düştü.
Kültürümüzde yer alan ve bazı kurallar çerçevesinde gerçekleştirilen kız isteme geleneği artık giderek yok oluyor. Geçmişte, çeşme başında, bayramlarda, hamamda ve düğünlerde evlilik için kız beğenilirdi. Şimdilerde ise teknolojinin nimetlerinden faydalanarak sosyal medya üzerinden kız beğenilmeye başlandı.
Kız ve erkek biribirlerini beğendiyse, buluşma kararı alınır ve yüz yüze konuşulur ve anlaşma sağlanırsa bir birilerini beğenirlerse, evlilik yolunda ilk adımlar atılır. Kız ailesine durumu anlatır ve olumlu görülürse, oğlan tarafına haber verilir. Oğlan tarafı da kız istemek için hazırlıklara başlar.
40 YIL ÖNCE ASKERE GİTMEDEN EVLENİLİRDİ
Bölgede çoğunlukla 1980 yıllından önce erkekler askere gitmeden evlenirlerdi. Günümüzdeyse bu kural neredeyse ortadan kalkmış durumda. Artık erkeğin askere gitmesi kız tarafı için ön koşul olarak ileri sürülmektedir. Geçmişte, kızlar 16-18 yaşlarında evlenirlerdi. Şimdilerde ise kızların evlilik yaşı 20-30'u bukuyor.
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE EVLİKLER
Daha önce eş seçimini büyükler yapardı, büyükler ne derse onların dediği olurdu. Günümüzde ise eş seçimini gençler kendileri yapıyor.
Eskiden evlilikler genellikle görücü usulüyle yapılırdı. Günümüzde ise evlilikler gençlerin anlaşması yoluyla yapılmaktadır.
Erkek, anlaştığı veya herhangi bir yolla görüp beğendiği kızı, ailede uygun olan kişilere söyler. Aile bunun üzerine harekete geçer.
Kız ailesine elçi aracılığıyla niyet açılır ve kız istemeye gidilir. Kız istemeye gidilirken kız tarafına haber verilir. İstemeye kızın annesi, babası, ağabeyi, amcası, dayısı ve yakın akrabaları gider. Eskiden oğlan gitmezdi, günümüzde kız istemeye oğlanın da gittiği görülmektedir.
Kız istemeye giderken, kızı, oğlanın babası veya ondan daha büyük aile büyüğü varsa ondan isteme teklifinde bulunulur.
Kız tarafı niyetliyse bir iki istemeden sonra kız verilir. Kız verildikten sonra, kız istemeye gidenler içerisinde oğlan tarafının en küçüğü kimse, kalkar, kız tarafının aile reisinin elini öper. El öpüldükten sonra, oğlan tarafının getirdiği şeker, tatlı yenir. Hediyeler konuşulur. El öpülen geceye, “söz kesme” denir.
Bölgede, eskiden başlık parası alınırdı. Alınan başlık yine kız için harcanırdı. Başlık parası, artık günümüzde alınmıyor.
