Meral Özdemir
Bilim insanlarının araştırmalarına göre, gök yüzünde saniyede 50 ile 100 kez şimşek olayının yaşandığı kaydedildi.
Önce ışığını yansıtan ve sonra da gürültüsü duyulan şimsek ve yıldırım bir enerji boşalım olayı.
STATİK ELEKTRİK
Günlük hayatımızda kullandığımız pek çok nesnen statik elektrikle yükleniyor. Örneklendirmek gerekirse; saçınıza bir kalemi sürttüğünüzde ve sonrasında bu kalemi ufalanmış kağıt parçalarının üzerine doğru tuttuğunuzda ufalanmış kağıt parçacıklarının kalemin ucuna ve çevresine yapıştığını görürüz. İşte bunun sebebi statik elektriktir.
Yorucu bir günün ardından eve geldiniz ve üzerinizi değiştireceksiniz. Süveterinizi çıkarırken birtakım çıtırtılar duydunuz. Duyduğunuz çıtırtı seslerinin sebebi, süveterinizin statik elektrik yüklü olmasından ve siz onu çıkarırken de bu yükün boşalmasından kaynaklanır. Bunlar her gün yaşanabilen sıradan olaylar.
ŞİMŞEK, BULUTLARIN ELEKTRİK BOŞALTMA OLAYI
Bilim insanları, yeryüzündeki suların buharlaşmasıyla oluşan bulutun yüksek miktarda + (pozitif) yüklendiği veya yüksek miktarda – (negatif) yüklendiği durumların sonunda bir elektrik boşalması olayının gerçekleştiği vre bunun da şimşek olarak bildiğimiz olayları oluşturduğunu ifade etti.
Şimşeğin bir bulutun tabanı ile yerküre arasında, iki bulutun arasında veya bir bulut içindeki elektrik boşalımı sırasında oluşan kırık çizgi biçiminde geçici ışık olarak ifade edildiğini kaydeden bilim insanları, şöyle dedi:
''Şimşek oluşması için elektrik yükünün hava direncini kırabilecek düzeyde olması gerekmektedir. Şimşek olayına genellikle kümülonimbüs olarak adlandırılan fırtına bulutlarında oluşur. ancak stratüs tipinde ufka doğru yayılım gösteren bulut tiplerinde de şimşek oluşumu görülmektedir.
Kar ve kum fırtınalarında ve hatta volkanlardan çıkan gaz ve toz bulutlarında da şimşeklere rastlanır. Dünya genelinde saniyede 50 ila 100 şimşek olayının yaşandığı tespit edilmiştir.''
Bilim insanları, gök gürültüsünün, şimşek olmadan gerçekleşmediğini ifade ederek, ''Gök gürültüsü için havanın sıcaklığının artması ve hızlıca genleşmesi gerekmektedir. Bu noktada yıldırım olayını dışarıda tutmak gerekir. Çünkü yıldırım, özel bir şimşek türü olarak sınıflandırılmaktadır'' dedi.
