Gece altını ıslatma, beş yaşından sonra uykuda yatağı ıslatma olarak tanımlanan ve tıp dilinde Enürezis Nokturna olarak adlandırılan bir sorundur. Bu sorun, üç yaşındaki çocukların yüzde 30’unda, altı yaşındaki çocukların yüzde 10’unda, 12 yaşındaki çocukların ise yüzde 3’ünde görülmektedir. Ailede de bu sorun yaşayan bireylerin olması, erkek çocuk olması ve tuvalet eğitiminin geç verilmesi gibi faktörler, gece altını ıslatmanın riskini artırmaktadır.
GECE ALTINI ISLATMANIN NEDENLERİ NELERDİR?
- Gece idrar miktarının fazla olması: Gece idrar üretimini azaltan bir hormonun yetersizliği veya salınım bozukluğu, gece idrar miktarının artmasına ve mesane kapasitesinin aşılmasına neden olabilir.
- Uyanma zorluğu: Mesane dolduğunda uyanma refleksinin gelişmemesi veya zayıf olması, çocuğun idrarını tutamadan yatağını ıslatmasına yol açabilir.
- İşeme bozukluğu: Mesane kasının uyku sırasında istemsiz kasılması veya mesaneyi tam boşaltamama gibi durumlar, idrar kaçırma sorununa neden olabilir.
- Özel durumlar: Üriner sistem enfeksiyonu, diyabet, kabızlık, böbrek hastalıkları, psikolojik sorunlar gibi bazı durumlar da gece altını ıslatmanın altında yatabilir.
GECE ALTINI ISLATMANIN TEDAVİSİ NASILDIR?
- İşeme günlüğü: Çocuğun işeme alışkanlıklarını, sıvı alımını, gece ıslatma sıklığını ve şiddetini takip etmek için bir işeme günlüğü tutulması, sorunun tanısında ve tedavisinde çok önemlidir.
- İdrar analizi ve ultrason: İdrar yoğunluğunu, enfeksiyon varlığını ve üriner sistemdeki anormallikleri tespit etmek için basit bir idrar analizi ve ultrason yapılması gerekebilir.
- Uroflovmetri: İşeme bozukluğu şüphesi olan çocuklarda, işeme sırasındaki idrar akım hızını ölçen bir test olan uroflovmetri yapılabilir.
- Sıvı kısıtlaması ve mesane eğitimi: Yatmadan bir saat önce sıvı alımını azaltmak, uykudan önce ve gece uyanıldığında tuvalete gitmek, mesane kapasitesini artırmak ve gece kuruluğunu sağlamak için faydalı olabilir.
- Hormon tedavisi: Gece idrar miktarını azaltan hormonun eksikliği veya bozukluğu varsa, bu hormonun ağızdan veya burundan alınan ilaçlarla verilmesi, gece ıslatmalarını önleyebilir. Bu tedavi yöntemi, ilaç kullanımı başladıktan sonra hemen etki gösterir, ancak ilaç kesildiğinde tekrarlama riski vardır. Bu nedenle, ilacın yavaş yavaş ve hekim kontrolünde kesilmesi gerekir.
- Alarm tedavisi: Gece ıslatmaları için en etkili tedavi yöntemlerinden biri de alarm tedavisidir. Bu yöntemde, çocuğun iç çamaşırına veya yatağına yerleştirilen bir sensör, idrar kaçırma anında bir alarm sesi çıkararak çocuğu uyandırır. Böylece, çocuk uyanır ve tuvalete gider. Bu işlem bir süre devam ettirildiğinde, çocuk gece uyanma refleksini kazanır ve gece ıslatmaları son bulur. Bu tedavi yöntemi, ilaç tedavisine göre daha uzun sürebilir, ancak tekrarlama riski daha azdır.
AİLELERE VE ÇOCUKLARA ÖNERİLER
- Gece altını ıslatma, çocuğun iradesi dışında olan ve tedavi edilebilir bir sorundur. Bu nedenle, çocuğu suçlamak, cezalandırmak, utandırmak veya alay etmek yerine, ona destek olmak ve anlayış göstermek gerekir.
- Gece altını ıslatma, çocuğun fiziksel veya zihinsel gelişimini etkilemez. Ancak, çocuğun özgüvenini, sosyal ilişkilerini ve psikolojik durumunu olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, çocuğun psikolojik desteğe ihtiyacı olabilir.
- Gece altını ıslatma, beş yaşından sonra devam ediyorsa, bir çocuk üroloji uzmanına başvurmak gerekir. Sorunun nedenini ve tedavi seçeneklerini hekimle birlikte değerlendirmek, çözüme ulaşmak için önemlidir.
- Gece altını ıslatma, kendi kendine düzelebileceği gibi, bazen de tedaviye dirençli olabilir. Bu nedenle, sabırlı ve kararlı olmak, tedaviye uyum sağlamak ve hekimle işbirliği yapmak gerekir.
Editör: Ayşegül Yaşar
