Diyarbakır tarihinde önemli yere sahip hanlar arasındaki ayakta kalan Hüsrevpaşa Hanı bir zamanlar iş ocağı olarak da kullanıldı.
Binlerce yıllık tarihi mirası barındıran ve dünyada yaşamın 9 bin yıldır kesintiye uğramadan devam ettiği ender kentler arasında yer alan kadim kent Diyarbakır hanlarıyla da ünlüydü. Bir zamanlar kentte 30'u aşkın han yer alıyordu. Bazı hanlar zamana yenik düşerken, bazıları da halen günümüzde çeşitli amaçlarla kullanılmaya devam ediyor.
ORDUNUN İŞ OCAĞI OLARAK DA KULLANILDI
Sur içinde Mardin Kapısı yakınında yer alan Hüsrev Paşa Hanı 1527-28 yılında Diyarbakır’ın ikinci Osmanlı beylerbeyi Deli Hüsrev Paşa tarafından yaptırıldı.
Han, hacı adaylarına rehberlik yapan delillerin (rehberlerin) burada konaklaması nedeniyle Deliller Hanı olarak adlandırılıyor. Kervansaray olarak da adlandırılan han, bir dönem sefere çıkan Osmanlı Hükümdarlarına ev sahipliği de yaptı.
İki katlı olarak inşa edilen ve günümüzde Kervansaray Oteli olarak kullanılan han, 1800'lü yıllarda tüm hanların orduya tahsis edilmesi kapsamında iş ocağı olarak da kullanıldı. Han 1900'lü yılların başında askerler tarafından bir süre iş ocağı olarak kullanıldı. Deliller Hanı 1950’li yıllarda geniş çaplı bir onarım gördü.
HANA ŞİMDİ BASAMAKLA İNİLİYOR
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün kararı ile restore edilerek turistik amaçlı olarak 1982 yılında şahsa verilen hanın 1945 yılında çekilen fotoğrafıyla, günümüzdeki görünümü arasında farklılık var.
Fotoğrafta han ile cadde arasında basamak bulunmuyor. O tarihlerde hana merdivensiz girilirken, bugün ise üç basamak inilerek otele giriliyor.
