Meral Özdemir
Mahkeme kararıyla elektriğin verildiği Diyarbakır'ın Çınar İlçesine bağlı Düzova (qerhêta) köyünde DEDAŞ, köylü arasındaki inatlaşma devam ediyor.
Elektrik sorununu çözemediği için muhtar Necati Ertem'in istifasıyla Çınar Kaynmakamlığınca kayyımın atandığı Düzova (qerhêta) köyü, mahkeme kartarıyla elektriğe kavuşturulmasına rağmen sorun halen çözülmedi.
DEDAŞ, yıllardır biriken elektrik borcunun tahsil edilmesiğini belirtirken, elektrik borcu olan köylüler de sorunun DEDAŞ'tan kaynaklandığını söylüyor.
DÜZOVALILARIN İDDİASI
Düzovalılar, geçen yıl büyük kısmı Hazine arazisi olan arazilerde 20 kuyu açmak için başvurda bukunduklarını ifade ederek, DEDAŞ yetkililerinin kendilerine, ''Kuyunuzu açın, arazilerinizi sulayın, size fatura çıkartırız abone yapana kadar'' dediklerini ileri sürerek, şunları kaydetti:
''Bizler de DEDAŞ'ın bu önerisi üzerine hazine arazilerini milli emlaktan kiralamak için Çınar Kaymakamlığına başvurduk. Ancak bundan bir sonuç alamadık. 1 yıl sonra DEDAŞ gelip önce trafoları sonra direkleri söktü. Gerekçesini sorduğumuzda ise bize çıkardıkları faturaları ödemediğimizi gösterdi. Tapusu olan bir kuyuya ortalama 80-90 bin lira fatura gelirken, diğerlerine katlamalı faturalar gönderdiler.''
Köylü halkı, 140 hane ve yaklaşık 1200 kişinin yaşadığı köyde sadece 20 abonenin borcunun olduğunu ileri sürdüler.
DEDAŞ NE DİYOR
Dicle Elektrik, Düzova'da yaşananlarla ilgili yaptığı açıklamada, köyün 2018 yılından bu yana kaçak elektrik kullandığını belirtti.
Yıllardır devam eden kaçak trafo kurulumları ve abonesiz tarımsal sulama faaliyetleri nedeniyle enerji krizi yaşandığı kaydedilerek, şu ifadelere yer verildi:
''58 milyon TL’ye ulaşan borç için gecikme zammı almaksızın ana parada indirim yaparak 28,5 milyon Tl üzerinden yapılandırma yaptık ve taksit imkanı sunduk Ancak yine de bölgedeki kişilerce kaçak kullanımında ısrar ediliyor.
2018 yılından bu yana gerçekleştirilen denetimlerde birçok kez kaçak kullanım tespit edildi. Gerçekleştirilen çalışmalara ve yapılan yatırımlara rağmen bölgedeki faaliyetlerimiz mukavemetle karşılandı ve engellendi.
24 Haziran 2023'te gerçekleştirilen kaçak denetim çalışmasında, aylık tüketimi 4 milyon TL olan 13 adet kaçak trafoya el koyduk. Ancak trafo sahipleri, bu durumu kabullenmeyerek can ve mal güvenliğini tehlikeye atacak şekilde elektrik şebekesine müdahale ederek kaçak enerji kullanmaya devam etti. 12 Temmuz'da yapılan bir diğer kaçak denetim çalışması ise, kaçak trafoların mobil hale getirilip römork ve kamyonlara yüklenerek kaçırılması nedeniyle sonuçsuz kaldı.
Kaçak kullanımın neden olduğu enerji krizi, kayıtlı tarımsal sulama tesislerinin mağduriyetini de beraberinde getiriyor. Bu durumun önüne geçebilmek için 11 Ağustos 2023'te gerçekleştirilen bir başka kaçak denetim çalışmasıyla kalıcı enerji kesintisi yaparak kaçak kullanımın önüne geçebildik.''
JENARATÖRLE ELEKTRİK VERİLİYOR
DEDAŞ, söz konusu mahalle yapılan uzlaşı görüşmelerinin ardından mevcut enerji nakil hattına sabotaj düzenlendiğini ve sabotaj esnasında hattaki iletkenlerin koparıldığını belirtti.
Kaçak kullanıma devam edebilmek için şebekeye bile müdahale edildiğini kaydeden DEDAŞ, açıklamasında şöyle denildi::
''Kendi imkanları ile direk dikilerek enerji almaya yönelik girişimlerde bulunuldu. Söz konusu girişim esnasında bölgedeki diğer borçsuz abonelerimiz ve Yaprakbaşı köyünün bir kısmı enerjisiz bırakılarak mağdur edildi. Üstelik enerji kesintisinin yaşandığı bölgede kesintiden etkilenmemeleri için mesken abonelerinin içme suyu ve enerji ihtiyacı, bakım ve yakıtı tarafımıza ait olacak şekilde jeneratörlerimizle sağlanıyor.''
SÜREÇ NASIL BAŞLADI
Diyarbakır'ın Çınar ilçesine bağlı ve arazilerin bir kısmı Hazine’ye ait olan Düzova köyünde kuyularda kullanılan elektrik borcunun faiziyle ödenmemesi sonucu elektrik ana şebekesi DEDAŞ tarafından söküldü. Trafolarıon sökülmesiyle köy 2 haftayı aşkın süre katanlıkta kalmıştı. Sorunu çözemeyen köy muhtarı Necati Ertem istifa etmiş ve yerine Çınar Kaymakamlığınca kayyım atanmıştı.
Elektriğin yeniden verilmesi amacıyla Çınar Asliye Hukuk Mahkamesi'ne başvuru yapılmış ve köye mahkeme kararıyla elektrik verilmişti.
