Nazmi Kahraman
Biri size; ‘’şapka gününüz kutlu olsun’’ derse hiç yadırgamayın.; Çünkü şapkanın da bir günü bulunuyor.
Kıyafetlerin tamamlayıcı bir aksesuarı olan şapka, dünya genelinde birçok ülkede insanlarınca severek kullanılıyor. Şapka, hava koşullarına karşı siper olma amacının yanı sıra insanların meslekleri, ekonomik durumları, inançları hakkında bilgiler de veriyor.
MEZAR TAŞINDAKİ HASIR ŞAPKALI ADAM
Şapkanın tarihi eskilere dayanıyor Şapkanın M.Ö. 3000’li yıllarda Mısır’ın Thebes şehrindeki bir mezar taşında başında hasır şapkası olan bir kişinin işlendiği belirlendi.
Tarihte bilinen ilk kenarlıklı şapkanın ise M.Ö. 5. yüzyılda Yunanistan’da kullanıldığı ortaya çıktı. Petasos adı verilen bu şapka modeli, insanları yağmurdan ve güneşten koruyan bir siperlik olarak tasarlanmış ve bu anlamda tasarlanan ilk şapka olarak tarihte yerini almıştır.
OSMANLI DÖNEMİNDE ŞAPKALAR
lk olarak post ve keçeden yapılan şapkaların Osmanlı Devleti’nde de büyük bir önemi vardı. Yeniçeriler tarafından törenlerde giyilen şapkalar “Üsküf” olarak adlandırılırdı. Şapkaların daha pek çok kullanım alanı ve farklı isimleri vardı. Örneğin asker dışında din ve devlet adamları, padişahlar kavuk ve külâh takarlardı.
ŞAPKA KANUNU ÇIKARILDI
TBMM’inde 25 Kasım 1925 yılında 671 sayılı "Şapka İktisası" hakkındaki kanun kabul edildi. TBMM üyeleri ve memurlarına başlık olarak şapka giyilmesi zorunluluğu getirilen kanun 28 kasım 1925 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Türk toplumunu bütünü ile çağdaş görünüşlü ve modern bir toplum şekline getirmeyi hedeflemek amacıyla kanunun çıkarıldığı belirtiliyor.
ÇEŞİT ÇEŞİT ŞAPKALAR
Milano ve İtalya’da 1500’lü yıllarda yaygınlaşan ve kısaca “kadın şapkacısı” anlamına gelen “Milliner” kavramı telaffuz edilmeye başlandı.
B ju tarih aynı zamanda, kurdele, eldiven ve hasır şapkaların popülerleşmeye başladığı ilk yıllar oldu. Aksesuarlarla şekillenen şapkalarla birlikte artık kadın ve erkek şapkaları net çizgilerle birbirinden ayrıldı.
1700’lü yıllara gelindiğinde silindir şapkalar tasarlandı; ilk tasarlayan isim John Hetherington oldu. Bu tarihten itibaren erkeklerin de şapka modası başladı ve büyük ebatlardaki şapkalarla moda dünyasında farklı bir kapı aralanmaya başlandı.
Günümüzde popülerliğini koruyan “kovboy şapkası” da 1800’lü yıllarda üretildi. John Batterson Stetson isimli Amerikalının tasarladığı bu modelle dünya “Western şapka” ile tanıştı.
Indiana Jones karakteriyle ünlenen fötr şapkalar ise 1940’lı yıllarda popüler oldu ve şapka modasında hızlı bir değişim yaşanmaya başlandı.
Av bekçileri için icat edilen Bowler şapka, Meksika kökenli Sombrero şapka, avcı şapkası, kasket, balıkçı şapkası, Viktorian şapka derken karşımıza onlarca çeşit şapka türü çıktı.
ULUSAL ŞAPKA GÜNÜ
Dünya genelinde birçok ülkede insanların severek giydiği şapkanın bir de günü var. Birileri size ‘’Şapka gününü Kutlu olsun’’ dediğinde sakın yadırgamayın. 15 Ocak, yani bugün Ulusal Şapka Günü olarak kutlanıyor.
Tarihi, kökeni ve kurucusu tam olarak bilinmiyor olsa da bazı kaynaklara göre 1983 yılından bu yana şapka günü kutlanıyor. O gün geldiğinde insanlar en sevdikleri şapkayı takar ve günü o şapkayla geçirirler. Böylece şapka gününü kutlamış olurlar.
