Mardin'de kapı sesleri 58 yıldır 71 yaşındaki Selahattin Babat'ın yaptığı tokmaklardan çıkıyor.
Mardin'in tarihi evlerinde yer alan antik kapı tokmakları, bölgenin benzersiz kültürel mirasının bir parçası olarak öne çıkıyor. El işçiliğiyle şekillendirilen bu tokmaklar, sembollerle süslenmiş ve her biri kendine özgü bir karakter taşıyor.
Kapılara yapılan tokmaklardan bir detay da bulunuyor. Kapının sol kanadında horoz figürlü, kalın bir tokmak yer alırken, sağ kanadında ise halka bir tokmak bulunuyor. Bu gelen misafirin erkek mi kadın mı olduğunu belirliyor.
Kadın misafir sağ taraftaki halka şeklindeki tokmağı, erkek sol taraftaki daha gür ses çıkaran tokmağı çalıyor. Tok ses erkek misafirin, ince ses de kadın misafirin geldiğini belirliyor. Buna göre de kadın misafirse, kapı kadınlar tarafından, erkekse erkekler tarafından açılıyor.
Yaklaşık 58 yıldır kapı tokmağı yapan 71 yaşındaki Selahattin Babat, mesleğinin geleneksel bir meslek olduğunu ifade ederek, şöyle dedi:
''Eski kapı tokmakları yanında eski menteşe ve çivi de yapıyorum. Kapı tokmaklarının şeklini ilk ben çıkardım. Mesleğimizin devam etmesi için devletten yanıma öğrenci vermesini istiyorum. Marangozun yaptığı kapıya, kapı tokmakları lazım olur, bunun için bizden sonra bu mesleğin devam etmesi gerekir. Hepsi tarihe karışıyor. Mardin'de evlerin kapı tokmaklarının çoğunu ben yaptım. Bizden sonraki nesil mesleği öğrensin ki ilerde zorluk çekmesin.''
Eskiden zil olmadığı için evin kapısına iki çeşit tokmak yapıldığını kaydeden Babat, ''Bu tokmakların bir tanesi halka bir tanesi de horoz şeklinde olurdu. Gelen tok sesin erkek olduğunu, ince sesin de kadın olduğunu ev halkı anlar kapıyı ona göre açardı ve bu gelenek günümüzde bile devam ediyor'' dedi.
