Diyarbakır ve bölge illerinde taziye evlerinde verilen yemeğin külfetinin taziye sahibini zor durumda bıraktığı ve bu evlerin amacından çıktığı tartışmalarını beraberinde getirdi.
PSKOLOJİK DANIŞMAN GÖZÜYLE TAZİYE KÜLTÜRÜ
Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde taziye evlerinde taziye sahipleri tarafından verilen ve bugünkü koşullarında yas sahiplerini zora sokan taziye yemekleri yasaklanırken, CEGA Medya konuyu Psikolojik Danışman Mücahit Akkaya ile konuştu.
Diyarbakır’ın taziye kültürünü anlatan Akkaya, insanın ölüm gerçeğiyle tanışmasının beraberinde yas sürecini de getirdiğini belirterek, "Yasın yaşanması ise toplumdan topluma, bölgeden bölgeye farklılık gösterebilmektedir. Türkiye’de doğu ve güneydoğudaki illerde yasın paylaşılması, kalanlara baş sağlığının dilenilmesi ise gelenek-görenek-dini hassasiyetlerden ötürü önem arz etmektedir” dedi.
“TAZİYELER, EVLERDEN ÇIKIP, TAZİYE EVLERİNE GEÇTİ”
Akkaya, eskiden taziyelerin taziye sahiplerinin evinde gerçekleştiğini, değişen dünyaya ayak uydurma çabasının sonucunda taziyelerin artık sosyal belediyecilik anlayışı çerçevesinde belediyeler, hayırseverler ve çeşitli dernekler tarafından yaptırılan taziye evlerinde gerçekleştiğini ifade etti.
“TAZİYE EVLERİNDEKİ ALIŞKANLIKLAR MADDİ AÇIDAN ZORLUYOR"
Psikolojik Danışman Akkaya, taziye evlerinde, taziye sahipleri ile dayanışma duygularını paylaşmak ve baş sağlığı dileklerini iletmek için bir araya gelindiğini ve bir başka amacın da sosyal destek sağlamak, taziye sahiplerinin yaslarına ortak olmak olduğunu söyledi. Taziye sürecinin yaşandığı taziye evlerinin değişim geçirdiğini söyleyen Akkaya, "Taziye evlerinde geçmişten bu yana sürdürülen bazı alışkanlıkların ise kişiler üzerinde maddi ve manevi açıdan zorlayıcı etki bıraktığı söylenebilir” dedi. Mücahit Akkaya, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“TAZİYE EVLERİ YEMEK KÜLFETİ İLE AMACINDAN SAPIYOR"
"Taziye evlerinin ortaya çıkardığı maddi güçlüklerin başında ise, iki öğün verilen taziye yemeği gelmektedir. Taziye yemeği, taziye sahipleri tarafından taziyeye gelen kişilere kaybedilen kişinin hayrı için verilirken; taziye yemeğinin temin edilmesi, maliyetinin karşılanması ve taziyeye gelen kişilere sunulması ise yas içindeki taziye sahipleri tarafından üstlenilmektedir. Ekonomik koşulların gün geçtikçe kötüleştiği günümüzde, taziye yemeklerinin artan maliyeti ise taziye sahiplerini zor durumda bırakmaktadır. Taziye sahipleri bir yandan taziyeye gelen kişilerin taziye yemeği, taziyeye gelen kişilere kesintisiz çay-su ikramı beklentilerini karşılamaya çalışırken bir yandan da yaslarını yaşamaya çalışmaktadırlar. Bu durum ise başlangıçta sosyal destek sağlama ve dayanışma duygusunu pekiştirme gibi oldukça güçlü insani duyguları paylaşmak için bir araya gelinen taziye evlerini; amacından sapmış, kederli insanların omuzlarındaki yükü artıran mekanlara dönüştürmektedir.”
"TAZİYEDE YEMEK KALDIRILSIN DİYE ÇAĞRILAR YAPILDI"
Diyarbakır’da, 2018 yılında gazetelere haber olan taziye evleri ile ilgili bir haberi hatırlatan Akkaya, maddi durumu düşük cenaze sahipleri taziye evlerinde yemek vermek için bankadan kredi çekmek zorunda kalındığının belirtildiğini söyledi. Bu durum üzerine Diyarbakır Müftülüğünün devreye girip, “Taziye evinde yemek verilmesi dinen caiz değildir” açıklaması yaptığını da söyleyen Psikolojik Danışman Akkaya, taziye evlerindeki yemeklerin kaldırılması için çağrıların yapıldığını hatırlattı.
Akkaya, sonuç olarak yas sürecini yası yaşayan kişilerin yalnız olmadıkları duygusunu yaşayarak sosyal destek alarak geçirmeleri amacıyla iyi niyet ve güçlü toplumsal dayanışma duygusu ile geçirmeleri için başlatılan taziye evlerinin; günümüzde cenaze sahipleri için taziye yemeği olgusu bağlamında maddi-manevi güçlükleri de beraberinde getirebildiği ve amacından saptığının görüldüğünü söyledi.
Akkaya, taziyeye gelen kişileri memnun etme çabası içine giren kişilerin yaslarına odaklanamayacakları, bekledikleri desteği alamayacağı göz önünde bulundurulduğunda, cenaze sahiplerini zorlayabilecek hal ve tavırlardan uzak durulması, kişilere yalnız olmadıklarını hatırlatma ve onların yas sürecini kabul etmelerini kolaylaştırmanın yeterli olacağını da sözlerine ekledi.
