Tarihi kaynaklarda yer alan bilgilere göre, Diyarbakır, tarihiyle olduğu kadar gizemli geçmişiyle de dikkat çeken bir şehir. Bu geçmişin tozlu sayfalarında yer alan ve bugün neredeyse unutulmuş bir semt var: Gelbenigör. Adı eski kaynaklarda geçen bu semt, artık günümüz haritalarında yer almıyor. Peki, Gelbenigör gerçekten nereye kayboldu?
GELBENİGÖR: KAYIPLARA KARIŞAN BİR SEMT
Tarihi belgelerde, 19. yüzyılda yaşamış olan Diyarbakır müftüsü ve divan şairi Abdülhamîd Efendi'nin mezarının, Dağkapı dışında yer alan Gelbenigör semtinde bulunduğu belirtiliyor. Bu bilgi, semtin o dönemde tanınan ve bilinen bir yerleşim yeri olduğunu gösteriyor.
Ancak bugün, "Gelbenigör" adıyla bilinen bir semt ya da mahalle, Diyarbakır’ın resmi mahalle listelerinde ya da şehir haritalarında yer almıyor. Bu da bölgenin ya adının zamanla değiştiğini ya da kentsel dönüşümle başka bir mahalleye dahil edildiğini düşündürüyor.
TARİHİN TOZLU RAFLARINDAN GÜNÜMÜZE GELEN BİR AD
Tarihi yerleşim alanlarından biri olan Dağkapı’nın çevresinde geçmişte Gelbenigör olarak bilinen bir alanın varlığı muhtemel görünüyor. Dağkapı, Diyarbakır’ın sur içi bölgesinin önemli kapılarından biri ve çevresi tarih boyunca birçok farklı mahalleye ev sahipliği yaptı.
Bugün ise Gelbenigör’ün tam olarak hangi bölgede yer aldığına dair net bir bilgiye ulaşmak mümkün değil. Bu durum, şehrin geçmişinde iz bırakmış bir yerleşim alanının zamanla hafızalardan silinmiş olabileceğine işaret ediyor.
BİR SEMTİN HİKÂYESİ
Gelbenigör semtinin günümüzde hangi mahalleye dönüştüğü ya da hangi isimle anıldığı bilinmese de, tarihi belgelerde yer alan bilgiler bu alanın bir dönem önemli bir yerleşim yeri olduğunu ortaya koyuyor.
Araştırmacılar ve yerel tarih meraklıları için bu tür kayıp semtler, şehrin belleğini yeniden inşa etmede önemli ipuçları sunuyor.
Gelbenigör’ün hikayesi, sadece bir semtin değil; şehirlerin nasıl değiştiğini, dönüşümün geçmişe nasıl perde çektiğini anlatan çarpıcı bir örnek. Belki de bu semt hâlâ orada, ama artık başka bir adla anılıyor…
