Uyurken kalbiniz size bir şeyler anlatıyor olabilir. Uluslararası bir araştırma ekibi, kalp atış hızındaki karmaşıklığın, yaşlı bireylerde yıllar sonra ortaya çıkabilecek bilişsel gerilemenin güçlü bir habercisi olabileceğini ortaya koydu.
Yaş ortalaması 82 olan 503 kişinin gece boyunca nabız verileri analiz edildi. Elde edilen bulgular, basit bir nabız ölçümünün ötesine geçen istatistiksel bir model sayesinde dikkat çekici sonuçlar sundu.
KALP RİTMİNDEKİ “ENTROPİ” NE ANLATIYOR?
Araştırmacılar, "dağılım entropisi" adı verilen istatistiksel bir yaklaşımı kullanarak kalbin gece boyunca ne kadar esnek ve değişken davrandığını analiz etti. Bu karmaşıklığın, yani kalbin vücuda ne kadar uyum sağlayabildiğinin, zihinsel sağlıkla doğrudan ilişkili olduğu belirlendi.
Çalışmada yer alan bilim insanları, "Kalp ritmindeki yüksek karmaşıklık, yaşlı yetişkinlerde daha yavaş bilişsel gerilemeyle bağlantılı" açıklamasında bulundu. Buna karşın, daha az karmaşık kalp atışları daha hızlı zihinsel gerileme ile ilişkilendirildi.
BASİT BİR UYKU TESTİYLE ERKEN TEŞHİS MÜMKÜN MÜ?
Gecelik uyku sırasında kullanılan Itamar WatchPAT 300 adlı nabız oksimetresi sayesinde elde edilen veriler, bu yöntemin pratikte uygulanabilirliğini de gösteriyor. Özellikle invaziv olmayan bu yöntem, demans gibi nörodejeneratif hastalıkların başlangıcını yıllar öncesinden tahmin etme potansiyeli taşıyor.
Massachusetts Genel Hastanesi’nden biyomedikal mühendisi Peng Li, “Kalp ritmindeki karmaşıklık, sağlıklı bir fizyolojinin temel göstergesidir. Kalp, hem iç hem de dış streslere hızlı yanıt verebilmelidir” diyerek bu yaklaşımın önemine dikkat çekiyor.
Brigham ve Kadın Hastanesi’nden uyku bilimcisi Chenlu Gao’ya göre bu yöntem, “kalbin sinir sistemi uyarılarına ne kadar esnek yanıt verdiğini ölçen ve beyin sağlığıyla ilgili önemli ipuçları sunan” güvenilir bir araç olabilir.
GELECEĞİN SAĞLIK TARAMASI: KALPTEN BEYNE
Çalışma, kalp sağlığı ile bilişsel yaşlanma arasındaki karmaşık etkileşimi çözmeye yönelik yeni bir adım niteliğinde.
Bilim insanları, bu yeni ölçüm yaklaşımının, demansın erken teşhisi ve tedavisi için umut verici bir yol sunduğunu düşünüyor.