Yeni yıla girmemize bir gün kala, 2023 yılında ençok okunan 10 sağlık hikayesi arasında Neandertal DNA'sı yer alıyor.
Acısıyla, tatlısıyla bir yılı daha geride bırakmamıza saatler kaldı. Yeni yılda hep yeni umutlarla bol sağlık temennilerinde bulunulur. Live Science de 2023'te en çok okunan 10 sağlık hikayesini derledi.
Bu yıl, en çok okunan sağlık hikayelerimiz, modern biyolojimiz üzerinde kalıcı bir etkiye sahip olabilecek Neandertal DNA'sını ve gizemlerini hala çözmeye çalıştığımız insan ömrünü içeriyor. Buna ek olarak, insanların dikkatini çeken, özellikle üzücü bir dizi tıbbi vaka raporu bulunuyor.
İşte 2023 yılında derlenen 10 sağlık hikayesi:
BAŞKA BİR VİRÜSÜ ENFEKTYE EDEN VİRÜS
Bilim için kayda değer bir ilk olarak, araştırmacılar bir virüsün diğerine kilitlendiği görüntüleri yakaladı. "Uydu" virüsü olarak bilinen iki virüsten daha küçük olanı, mikroskobik bir vampir gibi daha büyük bakteriyofajın "boynuna" kilitleniyor.
KULAK ÇINLAMASINDA GİZLİ SİNİR HASARI
Bilim insanları, kulaklarda çınlama veya uğultu ile işaretlenen kulak çınlaması, tipik işitme testlerinde tespit edilemeyen sinir hasarından kaynaklandığını belirledi.
Bu keşif, kulak çınlamasının, beynin sesin işlenmesinde yer alan belirli hücrelerin aktivitesini artırarak telafi ettiği ince işitme kaybından kaynaklandığı teorisini desteklemektedir.
UZAK DÜNYALARA YOLCULUK
Astronotları uzak dünyalara yolculuklarını kolaylaştıracak şekilde askıya alınmış bir animasyona koyabilir miyiz? Fareler ve sıçanlar üzerinde yapılan bir Mayıs çalışması, yapabileceğimize dair ipuçları veriyor. Bilim adamları, beyinlerini ultrasonla patlatarak kemirgenlerde uyuşukluk adı verilen kış uykusu benzeri bir duruma neden oldular.
MODERN BİYOLOJİMİZİ ŞEKİLLENDİREN DNA
Neandertallerden miras aldığımız DNA, modern biyolojimizi hala şekillendiriyor olabilir.
Soyu tükenmiş Neandertal atalarımıza atfedilen gen varyantları, Ekim ayında yayınlanan bir çalışmada acıyı nasıl hissettiğimizi gösterdi. Araştırma, örneğin aşırı sıcaklıklardan veya basınçtan kaynaklanan ağrının aksine, insanların dürtülmekten kaynaklanan ağrıya duyarlılığını artırdığı görülen üç gen varyantını yakınlaştırdı.
VİKİNG HASTALIĞI
Haziran ayında yayınlanan başka bir çalışmada, Neandertal DNA'sı "Viking hastalığı" olarak adlandırılan bir bozuklukla bağlantılıydı. Resmi olarak Dupuytren hastalığı olarak adlandırılan durum, parmakların bükülmüş bir pozisyonda donmasına neden olur. İnsanların hastalığa yakalanma riski ile Neandertallerden miras aldığımız iki gen varyantını taşıma olasılıkları arasında son derece güçlü bir ilişki buldular.
YİYECEKLER KAÇ DAKİADA SİNDİRİLİYOR
İnsanların yiyecekleri kaç dakida sindirebildiği araştırıldı. İnsan vücudunun nasıl çalıştığı hakkında araştırma yapan bilim insanları, sindirimin vücudun farklı yiyecek türlerini parçalama hızından ve farklı bireylerin sindirim sistemlerindeki farklılıklardan etkilendiğini belirtti.
DEKOMPRESYON HASTALIĞI
Temmuz ayında yayınlanan olağandışı bir tıbbi vakada, doktorlar "dekompresyon hastalığına" bağlı ölümcül bir reaksiyon tanımladı. Söz konusu reaksiyonun dalgıçlarda görüldüğü kaydedildi.
ÖLÜMCÜL KANGREN
Şubat ayında yayınlanan farklı bir tıbbi vakada, bir kişi peniste kangren geliştikten sonra septik şoktan öldü. Bu da doku ölümüne neden oldu ve ciddi bir bakteriyel enfeksiyona yol açtı.
Kangren, harici bir kateterin erkeğin vücuduna yanlış uygulanması, penisine giden kan akışını kesmesi ve dokularının ölmesine neden olması nedeniyle ortaya çıktı.
''BEYİN YİYEN'' AMİP
Florida'daki bir kişi, şubat ayında sağlık yetkililerinin muhtemelen sinüs durulaması yapmak için kirli su kullandıktan sonra "beyin yiyen enfeksiyonlara" neden olabilecek tek hücreli bir organizma tarafından enfekte edildi. Böyle bir enfeksiyonun nadir görüldüğü belirlendi.
İNSAN ÖMRÜ ARAŞTIRMASI
İnsanlar önümüzdeki 40 yıl içinde en uzun ömürlü insan rekorunu kıracak. Bilim insanları, Mart ayında yayınlanan bir çalışmada önümüzdeki yıllarda ölüm eğilimlerinin nasıl görüneceğini tahmin eden matematiksel bir model geliştirdi.
