Anadolu'nun ilk gazetesi olan Diyarbekir Gazetesi, vilayet gazetesi olarak 155 yıl önce yayımlandı.

Osmanlı arşiv kayıtlarında, Diyarbakır'ın basın hayatının da oldukça eskiye dayandığı kaydediliyor. Diyarbekir Gazetesi, 3 Ağustos 1869'da ilk sayısını yayımlayarak Anadolu'nun ilk gazetesine ev sahipliği yaptı. 

Osmanlı döneminin önemli yayın organlarından biri olan Diyarbekir Gazetesi, ilk olarak devlet eliyle resmi haberleri duyurmak amacıyla yayın hayatına adım attı. 155 yıl önce yayımlanmaya başlanan gazete, zaman içinde köklü bir geçmişe ve toplumsal etkiye sahip olurken, günümüzde bile bölgenin kültürel mirasını zenginleştiren önemli bir belge olarak kabul ediliyor.

ANADOLU'NUN İLK GAZETESİ

Diyarbakır'ın tarihine damga vuran bu gazete, ilk kurucusu olan dönemin valisi Hatunoğlu Kürt İsmail Paşa ile yazı işleri müdürleri arasında yer alan önemli isimlerle öne çıkıyor. Süleyman Nazif, Ziya Gökalp’in babası Mehmed Tevfik Efendi gibi isimler, gazetenin yayın hayatına değer katan kalemler arasında yer alıyordu.

Çıkış noktası resmi haberleri duyurmak Olan gazete, zaman içinde yayın politikası genişleyerek dâhili ve harici siyasi, sosyal, ekonomik, düşünsel ve edebi konulara odaklandı.

İLK ÖZEL GAZETE

Diyarbakır'da çıkan ilk özel gazete ise Peyman adıyla yayımlanmaya başladı. 1909 yılında yayımlanmaya başlanan Peyman İttihat ve Terakki’nin Diyarbekir temsilcileri Ziya Gökalp, Mirikatibizâde Ahmet Cemil Asena, Diyarbekir Mekteb-i Rüştiye-i Askeriyyesi Dâhiliye Zâbıti Yüzbaşı Mazhar, Mirikatibizâde Şükrü Bey tarafından kurulan ilk özel yerel gazete oldu. 

“Mesut hoca devam ederse Diyarbakır’dan ev tutacağız” “Mesut hoca devam ederse Diyarbakır’dan ev tutacağız”

Yine Diyarbakır'da 1911-1915 yılları arasında yayınlanan Dicle Gazetesi de İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin Diyarbakır şubesinin desteğiyle çıkarıldı.

Bugün, dijital medyanın yükselişiyle birlikte, köklü geçmişe sahip gazeteler,  tarihini dijital dünyada da sürdürüyor. 155 yıl önce yayımlanan Diyarbekir, 114 yıl önce yayımlanan Peyman ve 112 yıl önce yayımlanan Dicle gazetelerinin  kaleminden yazılan tarih, hala bölgenin ve ülkenin kültürel belleğinde önemli bir yer tutuyor.

Editör: EYYUP KAÇAR