Eyüp Kaçar

İdamın yaklaştığı günlerde, havalandırmada çekilen dramatik fotoğraf belki de Şeyh Said'in yaşamının en etkileyici karesiydi. 

Diyarbakır İstiklal Mahkemesi'nin 29 Haziran 1925'te verdiği idam kararı, bir gün sonra 30 Haziran 1925'te Dağkapı Meydanı'nda infaz edildi. 47 arkadaşıyla birlikte Dağkapı Meydanı'na konulan idam sehpalarında infaz edilen Şeyh Said ve arkadaşlarının  fotoğrafa yansıyan belki de son karesi. 

“Mesut hoca devam ederse Diyarbakır’dan ev tutacağız” “Mesut hoca devam ederse Diyarbakır’dan ev tutacağız”

İçkale'deki cezaevinde geçirdikleri günlerin bir yansıması olarak havalandırmada çekilmiş fotoğraf, kimbilir, belki idamdan bir kaç saat ya da bir-iki gün öncedir.

şeyh said-1

Fotoğraf: Şeyh Said ve arkadaşlarının havalandırmada, objektife yansıyan görüntüsü

SON GÜNLERİ

Şeyh Said ve arkadaşlarının kaldığı Diyarbakır Ceza ve Tevkif evi olarak kullanılan tarihi binanın yapım tarihi kesin olarak bilinmiyor. Ancak, Diyarbakır Valilerinden Hasan Paşa tarafından 1869 yılında cezaevi olarak kullanılmaya başlandığı belirtiliyor.  

Şeyh Said ve arkadaşlarının zaman geçirdiği  cezaevinin de aralarında bulunduğu İçkale'deki tüm yapılar Kültür Müdürlüğü'ne devredildi.   Cezaevindeki düzenleme çalışmaları henüz tamamlandı. 

fotografın çekildiği bugünkü yer

Fotoğraf: Cezaevinin şimdiki hali, Şeyh Said ve arkadaşlarının objektife yansıyan fotoğrafın çekildiği yer.

İDAM EDİLDİĞİ MEYDANA ADI VERİLDİ

DAKAPI

Fotoğraf: Şeyh Said Meydanı (Dağkapı Meydanı)

Şeyh Said ve arkadaşları ''Şeyh Said Meydanı'' adı verilerek değiştirilen Dağkapı Meydanı'nda idam edildi. Genel kanı cenazelerin de o tarihlerde mezarlık olan o bölgede defnedilmiş olabileceği.

Günümüzde, yıkılarak hastaneye dönüştürülen Yenişehir Sineması ve Askeri Gazino arasındaki alana defnedildikleri söylense de resmi olarak bir açıklama yapılmadı. Burada daha sonra askeri lojmanların yapılması, mezar yerinin belirlenmesini oldukça  zorlaştırıyor.

Editör: EYYUP KAÇAR