Nazmi Kahraman
Kur'an-ı Kerim'de başına gelenler Kalem Süresi'nde anlatılan Hazreti Yunus'un, Diyarbakır'da 7 yıl yaşadığı söyleniyor.
İtiatsizlik nedeniyle denize atıldıktan 40 gün sonra, Cizre ya da kuzey Mezopotamya bölgesinde karaya çıkmayı başaran Hz. Yunus, o zamanki ismi Amid olan Diyarbakır'a geçer ve 7 yıl Fiskaya mağarasında kalır.
Evliya Çelebi 1655-1656 yıllarında Diyarbakir'da bulunmuş ve gördüklerini, duyduklarını seyahatnamesinde şöyle anlatır:
''Yunus'un balığın ağzından çıktıktan sonra Amid'te bulunan Fis Kaya mağarasında 7 yıl kalır. Amid halkının iman etmesi üzerine, 'İliniz bayındır, halkınız devamlı sevinçli ve neşeli, bütün çoluk çocuğunuz uzun ömürlü, soylu ve doğru yolda olsun' diye dua eder.
H.Z. YUNUS GÖSTERDİ, SURLAR KALKAN BALIĞI ŞEKLİNDE YAPILDI
Kalkan Balığı şeklindeki tarihi Diyarbakır surları
Diyarbakır halkı hiç mucize istemeden müslümanlığı kabul ettiği rivayet edilirken, o dönemde yıldızı parlak Amalak kızlarından olan Melike, Yunus Peygambere iman ederek Müslümanlığı kabul etmiş.
Hz. Yunus'un gösterdiği şekilde Diyarbakır'ın bugünkü surları sert kara taştan Fis Kayası'nda inşa edilmiş. Kalkan balığı şeklinde inşaa edilen ve 5 bin 100 metre uzunluğundaki surların çevrelediği bu yer, yani Diyarbakır, Diyar-ı Bikr, (kız şehri) adını aldı.
Büyün duvar ve kapıları sert kara taştan olduğu için Rum tarihçiler tarafından kent, Kara Amid olarak adlandırılır.
Diyarbakır için Evliya Çelebi seyahatnamesinde; ''ovaları güzel ve amber kokulu toprağı insanlar arasında rağbet gören, mezraları bol, hayrat ve bereketleri çok bir bayındır şehirdir'' diye söz eder.
YUNUS PEYGAMBER
Diyarbakır Fis Kayası: Yunus Peygamberin Kaldığı söylenen mağara
Yunus b. Metta (Metta oğlu Yunus), Asur İmparatorluğu'nun başkenti Ninova (Ninive) halkına gönderilmiş bir peygamberdir. Yunus (A.S.) kıssası Kur'an-ı Kerim ve Kitab-ı Mukaddes'te geçmektedir.
Kur'an-ı Kerim'in Kalem Süresi'nde Yunus Peygamber'in yaşadıkları anlatılır.
Yahudilerin kutsal kitabı Ahd-i Atik'teki rivayetlere, göre ise Hz. Yunus'un (a.s) Gatheferli Amittay'ın ve Zebulun kavminden olduğu, Filistin'in Celile topraklarında dünyaya geldiği ve milattan önce 793-753 yılları arasında yaşadığı yazılmaktadır.
KALEM SÜRESİ
Yunus Peygamber yabancı bir halka gönderildi. Yine de mesajını aldılar. Ama rolünü kabul etmemişti ve onlardan kaçmaya çalışırken büyük bir balık tarafından canlı canlı yutulmuştu. Balığın içindeyken kendi itaatsizliğinden nasıl tövbe ettiğini ve Peygamber olarak nasıl iade edildiğini anlatır.
''Sen, Rabbinin hükmüne sabret. Balık sahibi (Yûnus) gibi olma. Hani o, (balığın karnında) kederli bir hâlde Rabbine yakarmıştı. Şayet Rabbinden ona bir nimet yetişmemiş olsaydı, o mutlaka kınanmış bir hâlde ıssız bir yere atılacaktı. Fakat ardından, Rabbi onu seçti (vahiy verdi) ve onu sâlihlerden kıldı.''
