Özgür Ayaydın
Diyarbakır'daki Dicle Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Hastanesi, yeni doğan bebeklerde sık görülen anomalilerden biri olan dudak-damak yarığı tedavisinde en çok tercih edilen sağlık kuruluşlarından biri haline geldi.
Diş Hastanesi bünyesinde Teknoloji ve Sanayi Bakanlığı, Karacadağ Kalkınma Ajansı ve Assben İnşaat ve Gayrimenkul Ltd Şirketi desteği ve finansal iş birliği ile Dicle Üniversitesinin yürütücülüğünde bölgede bir ilk olarak hizmete giren Dudak Damak Yarığı Yenidoğan Ortodonti Merkezi'nden Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki bir çok aile yararlanıyor.
Dudak-Damak yarıkları ve Kraniyofasiyal anomaliler bu hastalıklara eşlik eden deformitelerin tedavisinde Ortodonti, Kulak Burun Boğaz, Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları, Genetik, Kadın Doğum, Çocuk Beslenme, Çocuk Nöroloji, Çocuk Kardiyoloji, Çocuk Ruh Sağlığı, Dil ve Konuşma Gelişimi, gibi birimlerle interdisipliner ve yakın işbirliği kurularak daha ideal tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinin sağlanması amaçlandığı Merkezde, bölgenin birçok ilinden hastalar tedavi görüyor.
Diş Hekimliği Fakültesi Ortodonti Anabilim Dalı Dr. Öğretim Üyesi Kamile Keskin Oruç da bebeklerin doğumdan itibaren tedavilerinin yapıldığını, tedavinin 20 yaşına kadar devam eden bir süreci kapsadığını söyledi.
Dudak damak yarığı rahatsızlığının en büyük nedeni akraba evliliği. Hastalık akraba evliliğinin yoğun olduğu Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki illerde daha çok görülüyor. Merkezin sorumlusu Kamile Oruç, bunun önüne geçilmesi için akraba evliliği yapanların gen aktarımını durdurması gerektiğini belirtti.
Hastaların cerrahi tedavilerinin yanı sıra ameliyat sonrası takiplerinin de yapıldığı merkeze gelen anneler, hamilelik ve sonrasındaki zorlu süreci anlattı. Bir çok aile, Çocuklarının durumunu hamilelik zamanında öğrenmiş. Moral bozukluğu yaşayan aileler, zorlu süreci dayanışma ile aşmış. Şimdi hepsi tedavisi olduğunu bildikleri çocuklarının rahatsızlığını aşmak için tedavi merkezinde büyük dayanışma gösteriyor.
iki çocuk annesi Hazal Çiçek, merkeze Mardin'in Midyat İlçesinden geldi. İlk çocuğunun erken doğduğunu ancak herhangi bir sorun yaşamadığını anlatan Çiçek, ikinci çocuğunun rahatsızlığını duyduğunda yüz felci geçirdiğini söyledi.
"Çocuğumun rahatsızlığını duyunca yüz felci geçirdim"
Çicek, şöyle dedi:
"Hamileliğimde öğrendim. Bu durumu öğrendikten sonra yüz felci geçirdim. Çok ağır geçeceğini düşündüm. Ama Diyarbakır'da ameliyatımı olup, bebeğim tedavi gördükten sonra hem ben rahatladım hem bebeğim rahatladı. Gördüğümüz tedavi çok güzel. tedavimize on günlükken başladık küvezden çıktıktan hemen sonra. Aparatımız yapıldı. Burun aparatımız yapıldı. Şu anda beslenmesi çok rahat. Normal biberonla beslenmesi yapılabiliyor. Daha önce emmesi veya başka bir şekilde beslenmesi imkansızdı. Hem diş eti, hem dudakta yarık vardı. Ama şuanda, biberonla normal bir bebek gibi çok rahat besleyebiliyorum. Dudak ve damak yarığı olan İkinci çocuğum. İlk çocuğum erken doğum olmasına karşın bir sorun yaşamadım. Bu bebeğimin kusması sorun, beslenmesi büyük sorun. Sürekli bantlama yapıyoruz. Aparatını takıp çıkarıyoruz. O açıdan iki çocuk arasında çok büyük fark var. Daha fazla ilgi istiyor, daha fazla bilgi gerektiren bir durum. Normal bir bebek gibi değil. Sürekli başında olmanız gerekiyor. Beslenme sırasında küçük bir buruna kaçmada sorun yaşayabiliyoruz. Ama aparat sayesinde bir tık daha rahatız bu konuda. Bir bebeğe bir anneden daha iyi kimse bakamaz. Ailem Kocaeli'de. Eğer Diyarbakır'da böyle bir yer olmasaydı, evimi Mardin'de bırakıp Kocaeli'ye gitmek zorunda kalabilirdim. En yakın merkez Ankara'da var.Oraya gitmek zorunda kalabilirdim. Onlar da benim için çok maliyetli olacaktı. Ama burası yakın. Gün içerisinde iki saat içinde gelip gidebiliyorum." dedi.
"Aileler dayanışma içerisinde"
Merve Laygara Onur da çocuğunun DDY'li olduğunu hamileliğinde öğrenmiş. önce morali bozulmuş. Ancak annelik duygusu ağır basmış. Onur, süreci ve yaşadıklarını şöyle anlattı:
"Ben de dudak damak yarıklı bir bebeğe sahibim. Hamileliğimde teşhisi kondu. Teşhis konulduğu gibi araştırmalara girdim. Araştırmalardan sonra yolum Dicle Üniversitesinde Kamile hoca ile kesişti. Kamile hocanın yaptığı şekillendirme tedavisi DDY'li bebekler için en iyi sonuç veren tedavi yöntemi. Ve bunun şuanda Diyarbakır'da olması benim için büyük şanstı. Hamileliğim boyunca da bunu öğrendiğimde; Evet ilk bir üzüntüyle karşılaşıyorsunuz. Bir buruklaşma oluyor. Ama burada bu tedavinin olduğunu bilmek büyük şanstı bizim için. Etkileniyorsunuz. Ama annelik süreci hamilelik başladığı gibi başlıyor. Bütün bu sıkıntıları aşabileceğimizi gördüm. Dudak damak yarığı evet bir problem ama aşılabilecek, tedavisi olan bir problem. Tedavi imkanlarına da ulaşabildiğimiz için bu noktada kendimi şanslı buluyorum. Türkiye geneli gruplar da var. Bana yazan anneler de oldu. Dayanışma gösteriyoruz. Özellikle hamilelik sürecinde onlardan çok bilgi edindiğim için bebeğim doğduğunda bazı şeyleri bilerek yaklaştım. BU benim için çok büyük artı oldu. Hem buradan aldığım bilgiler doğrultusunda hem de ailelerin desteğiyle zorlu süreci biraz daha kolay aştım."
Dudak damak yarığı rahatsızlığında Diyarbakır ve Şanlıurfa başı çekiyor. Uzmanlar, akraba evliliğinden kaynaklanan bu durumla ilgili aileleri uyarıyor.