Diyarbakır'ın ismiyle özdeşleşen ve ilk olarak Burma Kadayıf olarak imal edilen kadayıf tatlısının üretimi ile ilgili iki görüş vardır.

Birinci görüşe göre, kadayıf tatlısı ilk olarak Diyarbakır'daki Ermenilerin mahalle tatlısı olarak ortaya çıkmıştır ve öyle bilinir. O dönemlerde Ermenilerin yoğun olarak yaşadıkları mahallenin ve Surp Giragos Ermeni Kilisesi veya Aziz Kyriakos Kilisesi'nin yanı başındaki Dörtayaklı Minare ile ünlenen Şeyh Mutahhar Camisi'nin bulunduğu sokak veya caddede  odun veya kömür köz ateşi üzerinde yapıldığı belirtilmektedir.

18. yüzyıldan beri yapıla gelen kadayıfın ilk kez Diyarbakırlı Ermeni Ako adlı kişinin imalatını yaptığı ve  19.'yüzyılda öldüğü söylenen Ako tarafından yetiştirilen çırakların kadayıf tatlısını günümüze kadar getirdikleri ifade edilmektedir. 

Daha sonraki yıllarda ise lakabı topal olan Hasan Altunboğa, Ahmet ve kardeşi Halit, Mehmet ve bunlardan sonraki kuşak olan H. Levent Altunhan, H. Ahmet Altunca, H. Halit Altunboğa gibi ustalar Diyarbakır kadayıfını günümüze kadar getirdileri iddia edilmektedir.

İkinci görüşe göre ise; ilk defa  Agop isminde bir Ermeni Diyarbakır'ın Tahtakale semtinde tek başına kendi imal ettiği burma kadayıfının satışı için bir kadayıf dükkanı açar. Kadayıfın ilk satışı bu dükkânda başlar. Agop Usta ilk olarak tek başına kadayıf tatlısını üretir ve satardı. Gün geçtikçe satışın artmasıyla Agop usta kadayıf dükkanını tek başına çeviremez, işletemez duruma gelir. Satışın çok olması Agop Usta'yı yanında işçi çalıştırmaya mecbur bırakır. Ve yanına işçi olarak o dönemlerde kış aylarında Bingöl'den Diyarbakır’a gelerek geçici süreliğine çeşitli işlerde çalışanları yanına çırak olarak alır. 

Agop Ustanın yanında Bingöl'ün köylerinden olan ve eski ismi Lotan olan Köyü'den gelen Keleş Altunteri, Ahmedi Altunhan, Rıza Anşin çalışmaya başlarlar. Sonraki süreçte ise Lotan köylüleri kadayıf yapımını öğrenir. 

İlk dönemlerde küçük imalathanelerde alınan siparişe göre kadayıf satışını başlatırlar. İlerleyen zaman içinde kadayıf tatlısı yavaş, yavaş yayılmaya başlar ve  Diyarbakır şehir merkezinde bir biri ardında kadayıf satış yerleri açılmaya başlar. 

H. Muhammed Oktay H, Levent Altunhan ilk dükkânlarını açanlar arasında yer alırlar. Günümüzde kadayıf tatlısını yapanların nerdeyse yüzde 90'ı Bingöllü ve bu kişilerin büyük çoğunluğu da Lotan Köyü ve civarından olanlar olduğu iddia edilir.